Paluch koślawy jest zniekształceniem złożonym, wielopłaszczyznowym i z tego powodu powinien być leczony wraz z towarzyszącymi mu zniekształceniami w obszarze całej stopy. Rozwija się najczęściej jako następstwo stopy płaskiej. Patologia dotyczy układu kostnego, jednak kluczową rolę w powstaniu paluchów koślawych mają mięśnie i tkanka łączna. Patologia w obrębie tkanek stawu śródstopno-paliczkowego pierwszego  (MTP I) utrudnia chodzenie, stanie, powoduje przewlekłe dolegliwości bólowe.

Dokonanie klasyfikacji deformacji ułatwia dobór sposobu leczenia. Klasyfikacji dokonuje się w zależności od wartości kąta koślawości palucha (hallux valgus angle-HVA) oraz kąta intermetatarsalnego (intermetatarsal angle -IMA). Rozróżnia się zmiany łagodne (HVA<25°,IMA<11 °); umiarkowane (HVA 25°-40°;IMA 12°-15°), zaawansowane (HVA>40°; IMA16°-19°), ciężkie (HVA>50°, IMA>20°). W algorytmie postępowania bierze się również pod uwagę kongruencję stawu MTP I, ruchomość stawu śródstopno -palcowego, zmiany zwyrodnieniowe w stawie MTP I i inne czynniki.

Celem pracy było określenie poziomu zmniejszenia dolegliwości bólowych po zastosowaniu aplikacji dynamicznego plastrowania.

Materiał i metody badawcze.

U 12 pacjentek w wieku od 20 do 47 r. ż z rozpoznaniem palucha koślawego z zmianami łagodnymi i umiarkowanymi zastosowano kolejno dwie aplikacje dynamicznego plastrowania. Pierwszą zmniejszającą stan zapalny w obszarze stawu I MTP: aplikację więzadłową rozluźniającą powięź sklepienia podłużnego przyśrodkowego stopy, aplikację unosząca tkanki nad stawem, w sposób drenażowy przyspieszająca gojenie się tkanek w obszarze stawu. Drugą w celu korekcji palucha koślawego, tu zastosowano: aplikacje mięśniowa dla mięśnia odwodziciela palca I, aplikację korekcyjną dla stawu MTP I, aplikacje korygującą ustawienie I k. śródstopia. Każda z aplikacji była utrzymywana na stopie przez 5 do 7 dniu. Wyniki badań opracowano z wykorzystaniem programu Excel. Do oceny bólu wykorzystano skalę VAS.

Ocenie poddano objawy takie jak: ból zlokalizowany po przyśrodkowej stronie pierwszej głowy kości śródstopia, przyśrodkowe odchylenie pierwszej kości śródstopia, oraz boczne odchylenie paliczka bliższego, ból podczas chodu, ból przy zmianie rodzaju obuwia.

Wyniki.

Wyniki różnicy w odczuciach dolegliwości bólowych po zastosowaniu aplikacji pierwszej i drugiej przedstawiono na wykresach 1i2, oraz w tabeli 1. Na podstawie przeprowadzonej analizy wynika że aplikacje dynamicznego plastrowania zmniejszają dolegliwości bólowe. Obserwowane zmiany są istotne statystycznie, w większości wyników współczynnik korelacji wykazał istotność statystyczną bardzo wysoką p<0,001. Zaobserwowano również zmianę ustawienia kąta HVA i IMA, choć korekcja nie była  większa niż 3 stopnie, zmiana ta również jest istotna statystycznie p<0,05. U pacjentów u których nie uzyskano całkowitego zmniejszenia się dolegliwości bólowych wykonywano ponowną aplikację drugą w  kolejnym tygodniu.

Wnioski.

Zastosowane aplikacje plastrowania dynamicznego u pacjentów w efekcie zmniejszyły dolegliwości bólowe w obszarze pierwszego stawu  śródstopno -paliczkoweg, zarówno w czasie chodu, jak i przy zmianie rodzaju obuwia.

Aplikacja korekcyjna nie wpłynęła znacząco na zmianę ustawienia pierwszej kości śródstopia, wpłynęła na zmianę ustawienia bocznego odchylenia paliczka bliższego pierwszego palca.

Aplikacja zmniejszająca stan zapalny tkanek oraz aplikacja korekcyjna.

Tabela 1. Porównanie wartości średniej różnicy odczuwania dolegliwości bólowych i dysfunkcji w koślawości palucha po zastosowaniu aplikacji plastrowania dynamicznego.

Autorzy badań

dr n. med. Bogusława Kowacka

dr n. med. Elżbieta Ciejka

Badania prezentowano na XIV KonferencjI Naukowej PTF Pabianice 2018 Raport /Plakat  pt: Efekty zastosowania dynamicznego plastrowania w wczesnych objawach palucha koślawego.